Grootse plannen bij Zaans biljart- en denksportcentrum
Na dik vier decennia had het zomaar afgelopen kunnen zijn. Het bestuur van Boko Biljart- en Denksportcentrum in Zaandam liep op zijn laatste benen en vervangers dienden zich lange tijd niet aan. Tot eind vorig jaar. Met frisse moed en nieuw elan is de positiviteit terug in de Kraakstraat. Het is de bedoeling de accommodatie veel beter bezet te krijgen.
Zaandam Willem Nak (81) stelt voor om gelijk na het weekeinde af te spreken. Dan kan de penningmeester van zowel de Maandagmiddag Club als Onderling Genoegen, twee van de twaalf biljartverenigingen, meteen laten zien waar het centrum voor staat. Op alle acht tafels in het gebouw is het parmantige geluid te horen van ballen van fenolhars die elkaar raken.
Telkens tot genoegen van de man met de keu die een carambole kan bijschrijven. Geen afgunstige blik van zijn opponent, eerder een compliment. Zo gaat dat sinds jaar en dag bij Boko, waar vooral heren op leeftijd komen. Het biljarten is een goed excuus om lol te maken, bij te praten en te informeren naar de fysieke gesteldheid. Niet onlogisch als het grootste deel van het leven in het verleden ligt. “Het gaat zestig procent om biljarten, veertig procent om ontmoeten”, vertelt Fred Blom. “Dat bepaalt de sfeer”.
Erbarmelijk
Blom (79) is een van de vijf nieuwe bestuursleden van de overkoepelende stichting en derhalve verantwoordelijk voor de continuiteit van het centrum. Het gebouw, voormalig kleuterschool Het Roefje, wordt in 1988 gekocht door de oprichters. Het verkeert destijds in erbarmelijke staat. Zo is het dak zo lek als een mandje. “Daar danken we de naam Boko aan”, vertelt Nak, “Zo heet het bedrijf dat het gratis wilde repateren.” Tien jaar later volgt een ingrijpende verhouwing. Maar sindsdien is amper iets aan het pand gedaan. Het is alsof de tijd heeft stilgestaan. Het is een van de hoofddoelen van het nieuwe bestuur: zorgen dat het gebouw toekomstbestendig wordt. Zo moeten de verouderde en energievretende installaties worden vervangen. Duurzaam heid staat bovenaan de prioriteitenlijst. “Dat gaat in de tonnen lopen”, zegt Blom.
En die heeft het stichtingsbestuur niet op de bankrekening staan. Daarom wordt van alles gedaan om de inkomsten te verhogen. Niet alleen zijn bedrijven benaderd om te sponsoren, ook is een Club van 100 opgericht. Voor minstens 100 euro – meer mag ook – kan eenieder vriend worden van het centrum. “Dat hebben inmiddels vijftig mensen gedaan”, vertelt Blom. Dat is toch vijfduizend euro.” De namen van de begunstig den zijn terug te vinden op een bord in de hal.
Mahjongspelers
The Club van 100 is niet de enige manier om de verdiensten te verhogen. Het streven is ook om het centrum veel beter bezet te krijgen. Tijdens de rondleiding deze maandagmiddag leggen Nak en Blom de vinger op de zere plek. In de drie biljartzalen wordt druk gespeeld. Maar de grote zaal aan de andere kant van het pand is helemaal leeg. Die wordt twee keer per week gebruikt door de schakers van het Saense Paard en verder alleen door de bridgers van BOW De Schildershoek en Mahjongspelers van De Zaanse Muur.
Blom en Nak vinden het zonde van de royale ruimte die zich in hun ogen leent voor tal van activiteiten. Een dartvereniging is van harte welkom, maar ook een koor, handwerkclub, bingo-organisator of dansgezelschap. Nak: “Voor mijn part spelen ze hier PimPamPet of Mens-erger-je-niet.” Het weekschema vertoont volgens hem genoeg lege plekken voor een batterij nieuwkomers. “Het is alleen niet handig om een zangvereniging op dezelfde avond neer te zetten als de schakers.”
Zelfs de goedgevulde biljartzalen kunnen volgens Blom meer beoefenaars gebruiken. Door de hoge leeftijd van de leden van de twaalf clubs noemt hij het natuurlijk verloop “behoorlijk hoog.” Het nieuwe bestuur hoopt vooral nieuwe doelgroepen aan te trekken. Zo komen bij Boko te weinig jongeren en migranten over de vloer. Ook een hoger gehalte vrouwen is gewenst. Blom weet dat vooral in de Turkse gemeenschap biljart populair is. Hij ziet geregeld mannen spelen in lokale voetbalkantines op een krakkemikkige tafel. “Dat is toch zonde. Hier kunnen ze gebruik maken van de beste faciliteiten voor een relatief laag bedrag. Ze zijn bij ons van harte welkom.” Een van de beste driebandenspecialisten ooit is van Turkse afkomst. Semih Sayginer werd wereldkampioen in 2003 en Europees titelhouder in 1999.
Zorgvuldig
Het bestuur heeft inmiddels gesprekken gevoerd met wijkmanager Willemien Münchow van Peldersveld over het plan om migrantengroepen bij het centrum te betrekken. Blom benadrukt dat het een een ‘zorgvuldig proces’ moet zijn. “We wachten liever twee, drie maanden om her goed te kunnen voorbereiden. Anders frustreert het meer dan het oplevert.” Blom heeft advies ingewonnen. bij de biljartbond over het binnen halen van jeugd. Hij gaat binnenkort bij clubs in den lande op bezoek om te zien hoe het ze is gelukt het ledenbestand drastisch te verjongen. Ook heeft hij contact met vmbo-school Pascal Zuid over met een samenwerking. Momenteel maken wekelijks tussen de 350 en 400 mensen gebruik van het biljart- en denksport-centrum dat volledig draait op vrijwilligers en geen subsidie ontvangt. Alle gebruikers van het pand zijn bij een vereniging aangesloten en dat zal wat Blom betreft zo blijven. Het is niet de bedoeling dat het pand verandert in een buurthuis waar iedereen altijd maar naar binnen kan lopen. “Dan zijn we de controle kwijt en kunnen we niemand aanspreken als zaken niet goed gaan.”
Open dag
Wat er allemaal mogelijk is bij Boko wil het nieuwe bestuur op zaterdag 4 oktober laten zien. Tijdens de open dag krijgen geinteresseerden uitleg over de faciliteiten en de tarieven die gelden. Ook kunnen bezoekers aan een schaaksimultaan mee doen en zijn er demonstraties mahjong, bridge en biljart.
Bron: Dit artikel van Arnold Aarts werd op woensdag 23 juli 2025 gepubliceerd in het Noordhollands Dagblad.